Nöbetçi Eczaneler
Suriye’nin başkenti Şam, tarihin en acı olaylarından biri olarak kabul edilen Çerkes Sürgünü’nü ilk kez resmi bir etkinlikle andı. 21 Mayıs 1864’te başlayan ve yaklaşık 1,5 milyon Çerkes’in anayurdundan zorla sürüldüğü felaketin 161. yılında, yüzlerce kişi Tişrin Parkı’ndan Emevi Meydanı’na sessiz yürüyüş gerçekleştirdi.
“Kimliğimizi Unutmadık, Adalet Geliyor”
Katılımcılar, ellerinde Çerkes bayrakları ve “Tarih unutulmaz”, “Davadan vazgeçmeyeceğiz”, “Çerkes yas günü” yazılı dövizlerle geçmişe sahip çıktı. Emevi Meydanı’ndaki saygı duruşuyla sona eren etkinlikte duygusal anlar yaşandı.
“Baas Rejimi Gölgesinde Sessizliğe Mahkûmduk”
Törene katılanlardan Muhammed Ali, yıllar sonra ilk kez böyle bir anma gerçekleştirdiklerini belirterek, “Rejim döneminde bu mümkün değildi. Şimdi sesimizi dünyaya duyurabiliyoruz” dedi. Ali, Çerkeslerin Suriye’de yaşanan acıları en iyi anlayan topluluklardan biri olduğunu ifade etti.
“Atalarımızın Acısını Unutmadık”
Simaze Azir ve Suriyeli aktivist Celine Kasem de törende yaptıkları açıklamalarda, geçmişte yaşananların unutulmadığını ve yeni dönemde özgürce konuşabilmenin önemine vurgu yaptı. Kasem, “Bugün, geçmişin yasını tutarken aynı zamanda geleceğe dair umudumuzu da gösteriyoruz” dedi.
“Bu Anıyı Yaşamak İçin Geldim”
Etkinliğe Türkiye’den katılan Suriyeli Çerkes Sara Abdi ise, “Bu anı yaşamak için Suriye’ye döndüm. Eski rejim döneminde bu mümkün değildi. Artık anılarımızı paylaşabiliyoruz” ifadelerini kullandı.
Suriye’deki Çerkesler ve Sürgünün İzleri
Yaklaşık 100 bin Çerkes’in yaşadığı tahmin edilen Suriye’de topluluk, özellikle Şam, Kuneytra, Halep, Dera, Hama ve Humus illerine dağılmış durumda. 1864’teki sürgün sürecinde Anadolu, Orta Doğu ve Rus topraklarına gönderilen Çerkeslerin büyük kısmı, açlık ve hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdi. Yaklaşık 500 bin kişinin hayatını kaybettiği sürgün, “tarihin en sarsıcı trajedilerinden biri” olarak kabul ediliyor.